Landschap in Nederland.

Hoi ik ben Luka, ik woon in Amsterdam, de hoofdstad van Nederland. Amsterdam telt 165 grachten, dat is meer dan Venetië. Amsterdam ligt ongeveer 4 meter onder zeeniveau. 

 

De Maas en de Rijn voeren grote hoeveelheden materiaal naar Nederland.  Beide rivieren en hun voorlopers hebben in de afgelopen miljoenen jaren velen stroomgebieden gehad. Het oostelijke deel van Nederland, dat hoger ligt dan het westelijk deel, is in de afgelopen 200 000 jaar sterk beïnvloed door de koude tijden die in Nederland tot 10 000 jaar geleden voorkwamen. Tijdens de op een na laatste koude tijd, de Saale-Ijstijd, schoven de gletsjers uit Scandinavië tot halverwege Nederland. Dikke ijstongen duwden het rivierzand en riviergrind dat door de rivieren in de tijd daarvoor was neergelegd op tot heuvels. Deze heuvels vind je nog steeds terug in het midden en (noord) oosten van Nederland. We noemen ze stuwwallen. Een voorbeeld is de Utrechtse heuvelrug. 

 

Dit is zo’n stuwwal met smeltwater dalen. 

 De enorme hoeveelheid smeltwater die ontstond toen het warmer werd, hebben grote delen van de stuwwallen in dit gebied weggespoeld. Hierbij zijn smeltwaterdalen ontstaan. Er zijn enorme keien uit Noorwegen en Zweden door ijs naar Nederland vervoerd door ijs. Toen het water smolt bleven deze keien liggen. Vandaar dat we deze keien zwerfstenen noemen. 

Als de Waddenzeeën zich sloten veranderde ze in moerassen. In deze moerassen hoopten de dode plantenresten zich onder water op. Zonder zuurstof konden de plantenresten niet verteren en zo ontstond de grondsoort veen

Rond 1100 na Chr. Begonnen de bewoners van de Nederlandse kustgebieden dijken aan te leggen. Hierdoor kon men niet alleen de boerderijen beschermen tegen het water, maar ook de akkers en weilanden. De terpen, kunstmatige heuvels met huizen of dorpen erop, waren nu eigenlijk overbodig geworden. Door de aanleg van dijken zijn polders met vruchtbare landbouwgronden ontstaan.

 De grond en uiterlijk van het Zuid-Limburgse landschap is anders. Zodra je in de grond gaat graven kom je allerlei gesteenten tegen die in de rest van Nederland niet voorkomen. Zo ligt er in Zuid-Limburg kalksteen, mergel, zandsteen, schalie en vuursteen aan de oppervlakte.

 Doordat rivieren sneller gingen stromen sneden de rivieren zich in en vormden ze voor Nederlandse begrippen diepe dalen. Zo ontstond een dal landschap 

 

Het Gulpdal in Zuid-Limburg

Landschap in Ethiopie.

Hoi, ik ben Jamar en ik woon in Addis Abeba, de hoofdstad van Ethiopië. Addis Abeba is de derde hoogst gelegen hoofdstad ter wereld, met een hoogte variërend tussen de 2300 en 2500 meter.

Addis Abeba heeft een gematigd klimaat en het is er meestal niet zo heet. In onderstaande tabel kan je zien dat de gemiddelde temperatuur in Addis Abeba het hele jaar door vrij gelijk is. Je ziet ook in de tabel dat de zon vaak schijnt in Addis Abeba, maar in de maanden oktober tot en met april wat meer. Vooral de maanden april tot en met september zijn nat, dan regent het op meer dagen.

Rondom Addis Abeba vind je een uitgestrekt en vruchtbaar hooggebergte dat vrijwel overal boven de 1500 meter ligt met hoge toppen en meestal uitgedoofde vulkanen. De bergtoppen bereiken er een hoogte van 4.000 tot 4.600 meter. Op deze kaart zie je dat Ethiopië nergens aan zee ligt en dus volledig is ingesloten door land. In het noorden zie je op de kaart de hoogste bergtop Rasj Dasjen liggen. 

Een deel van Ethiopië behoort tot het stroomgebied van de Nijl. In het Ethiopisch Hoogland ontspringt de Blauwe Nijl (met het Tanameer als bron). De Blauwe Nijl vormt samen met de Witte Nijl en de Tekeze-rivier, die ook in Ethiopië ontspringt, de Nijl. Het Ethiopisch Hoogland ontstond zo’n 75 miljoen jaar geleden, toen het vloeibare gesteente magma vanuit de aardmantel een deel van de aardkorst optilde.  

Ethiopië heeft veel reliëf vanwege de hoogteverschillen in het landschap. Er zijn massieve rotspartijen met enorme tafelbergen (amba), diepe valleien waar rivieren doorheen stromen, vulkaankegels, goudkleurige savannen en golvende vlakten. In Ethiopië vind je zowel de hoge besneeuwde bergtop van de Ras Dasjen (4620 meter) als de Danakil laagvlakte die 120 meter onder de zeespiegel ligt. De Danakil laagvlakte in Ethiopië is een woestijn die met gemiddeld 34°C over het hele jaar de heetste plek op aarde is. 

We hebben ook actieve vulkanen in het noordoosten van Ethiopië. De vulkaan Erta Ale is 613 meter hoog  en is een van de enige vier vulkanen ter wereld met een lavameer op de top. Erta Ale kwam in 2015 nog tot een grote uitbarsting en toen moesten duizenden mensen die in de buurt van de vulkaan woonden vluchten. 

Het Ethiopisch Hoogland is overdekt met een dik pak vulkanisch materiaal dat over langere tijd is verbrokkeld (door mechanische verwering) tot een zeer vruchtbare bodem. Helaas hebben we in Ethiopië veel last van bodemerosie. Er worden veel bomen gekapt op hellingen, zoals je op onderstaande foto kunt zien, voor de productie van houtskool, het aanleggen van akkers op hellingen en om vee te laten grazen. Daardoor spoelt er veel vruchtbare aarde weg. Onder de vruchtbare aarde komt het hardere graniet tevoorschijn, dat is stollingsgesteente die is ontstaan na stolling van vloeibaar magma. En bij de rivieren vind je veel grind, door de rivier afgesleten stenen.